Cudze chwalicie, swego nie znacie (cd.) - Karol Adamiecki i jego teoria harmonizacji

W poprzednim wpisie przypomniałam sylwetkę zacnego polskiego organizatora - Tadeusza Kotarbińskiego. Dziś słów kilka o kolejnym polskim twórcy, który wniósł ogromny wkład w nauki o organizacji i kierowaniu… o Karolu Adamieckim. Amerykańska encyklopedia zarządzania z lat 60-tych ubiegłego wieku zalicza Adamieckiego do trójki najwybitniejszych pionierów naukowego zarządzania w Europie, obok Fayola i Sheldona.

Karol Adamiecki był twórcą teorii harmonizacji oraz prekursorem współczesnego podejścia systemowego w organizowaniu. Wyznawał zasadę wprowadzania zmian stopniowych, etapowych, poczynając od harmonizacji pracy i skupiając się na sprawności i optymalizacji działania. Był on zwolennikiem obserwowania pracy na żywo i na bieżąco notował wyniki obserwacji, co dawało mu rzetelne dane. Podczas gdy zarządzający „zza biurka” szefowie przedsiębiorstw sądzili, że wysokie koszty pracy wynikają z lenistwa pracowników, obserwacje Adamieckiego dały dowody na to, że na koszty wpływa nieracjonalne następowanie procesów po sobie. Wystarczyło więc obserwować i w efekcie tworzyć nowe, odpowiednie harmonogramy pracy. Chodziło tu o harmonizację pracy ludzi i urządzeń.

Adamiecki w swojej pracy „walczył” z marnotrawstwem, a w szczególności z marnotrawieniem czasu, co stało się głównym celem prowadzonych przez niego badań. Do demaskowania ukrytych rezerw czasu pracy stosował właśnie harmonogramy. Jest uznawany za twórcę harmonogramowania pracy, który jako pierwszy zastosował metodę chronometrażu.

John F. Mee w artykule „Pioneers of Management” pisał: Adamiecki jest najbardziej znany za jego „teorię harmonizacji”, która określa ramy i zasady rządzące planowaniem i kontrolą pracy zespołów w produkcji. Dla stosowania teorii zaprojektował „harmonogram”, graficzny środek wykreślania równoczesnych, licznych skomplikowanych operacji w celu ujęcia wielkiej liczby w harmonijną całość. (za Alojzym Czechem)

Zasadę harmonii Adamiecki wyjaśnia tak: Aby więc osiągnąć sprawność wzorcową pod względem ekonomicznym, trzeba dobierać organy zgodnie z ich charakterystycznymi wykresami i następnie trzeba, aby te organy działały w ścisłym ze sobą związku, tak, aby każda czynność odbyła się w swoim czasie. (Karol Adamiecki, „Harmonizacja jako jedna z głównych podstaw organizacji naukowej”, „Przegląd Techniczny" 1924)

Adamiecki był znany i doceniany w wielu krajach. Prezes ówczesnego francuskiego Krajowego Komitetu Naukowej Organizacji Charles de Freminvill twierdził, że: Dotąd mówiono o Ameryce z Taylorem oraz o Francji z Le Chatelierem, odtąd zaś będziemy mówić jeszcze i o Polsce z Adamieckim. (za Zbigniewem Martyniakiem)

Wkład Adamieckiego w rozwój nauk o zarządzaniu, szczególnie w zakresie organizacji pracy zbiorowej, jest niezaprzeczalny i każdy menedżer powinien zapoznać się z twórczością Adamieckiego i spojrzeć na swoją organizację tak jak on, identyfikując i definiując swoje „krany z płynnym złotem”. 😊  Zachęcam również do przeczytania jego biografii i rozprawy nad dorobkiem, autorstwa Alojzego Czecha, który to jest jednym z najzacniejszych badaczy twórczości Adamieckiego.

Życzę miłej lektury.